Bezpłatne podręczniki, czyli nie ma darmowych obiadów

                                           Paweł Wimmer

Jako że rozpoczyna się proces mitologizowania "darmowego" podręcznika, warto pamiętać o kilku podstawowych faktach.

Jeśli jest to podręcznik drukowany, to oszczędności będą niewielkie - wyrugowanie z rynku kilku wydawców podręczników nie zmienia faktu, że trzeba będzie przygotować 400 tys. podręczników (zamiast 50+60+30+80..., gdyby było kilka osobnych tytułów). Oszczędność będzie dotyczyć kosztów napisania (jeden team autorski, nie 5 czy 6), kosztów redakcji, składu. Niewielka będzie oszczędność na kosztach druku, bo dzisiejsza technika drukarska uniezależniła w znacznej mierze koszt od nakładu. Negatywny wpływ będzie zapewne mieć likwidacja konkurencji, ujednolicenie treści. Na dystrybucji, która bierze dzisiaj 30-40% ceny podręcznika, też się nie oszczędzi.

Obawiam się, że wytwarzanie w publiczności przekonania, że na podręcznik wyda się wielokrotnie mniej, jest robieniem wody w głowie. Obiektywne koszty istnieją niezależnie od tego, jak przygotowuje się taką publikację.
Gdyby ktoś wyobraził sobie, że podręcznik będzie rozdawany za darmo, przypomnę mu, że i tak ktoś musi to sfinansować - budżet, czyli całe społeczeństwo. Jak chodzi o użytkowanie (minister mówi o trzyletnim cyklu), to obawiam się, że podręcznik nie wytrzyma tyle, a na dodatek dzieci będą zestresowane otrzymywaniem używanych, podniszczonych książek.

I jeszcze jedna sprawa znana mi z autopsji. Jako współautor podręcznika informatyki dla klas 4-6 widzę jaskrawo, jak zmienia się jego treść. Przy wznowieniu klasy czwartej trzeba było zaktualizować sporo treści w podręczniku i materiałach ćwiczeniowych online, w tym na nowo nakręcić jedną czwartą filmów ilustrujących techniki informatyczne. Wprawdzie ogólny podręcznik dla pierwszaków nie jest aż tak wrażliwy na upływający czas, ale problem ten będzie dotyczyć rozmaitych przedmiotów.

Temat jest społecznie niezwykle ważny i wymaga solidnego namysłu i rozważenia wszystkich skutków edukacyjnych i ekonomicznych. Mam nadzieję, że dyskusja nie zostanie zagłuszona emocjami i fałszywie pojmowaną oszczędnością.

A jaką Wy macie opinię na ten temat?

promuj